شدت نور (Light Intensity) :

در حالت ایده آل برای یک منبع نور نقطه ای ، نور ساطع شده ازمنبع در تمام جهات به صورت مساوی پخش می شود.

اما در حالت واقعی ، چه به دلیل شکل خود منبع نور و چه به دلیل فرم چراغی که منبع نور در داخل آن قرار گرفته است میزان پخش نور در تمام جهات مساوی نیست.

برای اندازه گیری مقدار پخش نور در یک جهت خاص ازاین پارامتر استفاده می شود.

میزان شار نوری ناشی از یک منبع روشنایی را در یک استرادیان (Ω) را شدت روشنایی می گویند.

( استرادیان یا زاویه فضایی، زاویه ای است که از مرکز یک کره دیده می شود و سطح آن را در بر می گیرد.

اندازه زاویه فضایی برابر است با نسبت اندازه سطح به مجذور شعاع کره).

با نماد I نمایش می دهند و واحد آن لومن بر استرادیان(Ω lm/) است که به آن کندل (cd) می گویند .

به بیان دیگر:

میزان شار نوری خارج شده در واحد زاویه فضایی را شدت نور گفته آنرا با (I) نشان می‌دهند.

به بیان دیگر یك لامپ شار نوری را در تمام جهات و با شدت و ضعف متفاوت منتشر می‌كند.

میزان نور انتشار یافته در یك جهت خاص در فضا را شدت نور می‌گویند و واحد آن (cd) یا كاندلا یا شمع است.

با توجه به اینكه لامپ‌های رفلكتوری نور را در جهت خاصی از فضا منتشر می‌كنند (نظیر لامپ‌های هالوژن رفلكتوری) لذا برای ذكر میزان نور خارج شده از این لامپ‌ها از واحد كاندلا استفاده می‌شود.

بنابراین بدیهی است كه برای دو لامپ با مشخصات یكسان و كاملاً مشابه كه تنها زوایای رفلكتور آنها با یكدیگر متفاوت است.

آنكه زاویه رفلكتور آن كوچكتر است شدت بیشتری دارد چرا كه عملاً كل شار نوری منتشر شده از لامپ در زاویه محدودتری متمركز می‌شود و لذا شدت  بیشتر می‌شود.

برای لامپ‌های رفلكتوری یك منحنی قطبی به عنوان بخشی از مشخصات لامپ درج می‌شود كه نشانگر شدت نور در زوایای مختلف است و برای طراحی روشنایی باید از آن‌ها استفاده كرد.

منبع: گروه روشنایی نور و هنر

گروه روشنایی آرند

شار نوری (Luminous Flux) :

مشخص کننده کل توان نوری ساطع شده از یک منبع نور می باشد.

این مقدار در واحد زمان سنجیده می شود.

نماد این پارامتر Φ و واحد اندازه گیری آن لومن (Lumen) با نماد اختصاری lm می باشد. اما نکته اینجاست که این روش برای بیان تاثیر نور یک منبع نوری نامناسب یا ناکافی است زیرا تابش ساطع شده بدون در نظر گرفتن تمام طیف طول موج نور مریی و تاثیر متفاوت آن بر چشم (میزان حساسیت متفاوت چشم انسان به طول موج های مختلف نور مریی) توصیف می شود.

در واقع حساسیت طیفی چشم باید در مقدار نامی لومن گنجانده شود.

به عنوان مثال ، تابش ساطع شده به ازای ۱ وات از انرژی در حالت ماکزیمم مقدار حساسیت چشم در نمودار طیف طول موج (فتوپیک،۵۵۵ نانومتر) معادل ۶۸۳ لومن است .

در مقابل مقدار تابش ساطع شده در سایر طول موج های نمودار طول موج مریی که چشم نسبت به آنها حساسیت کمتری دارد به همان نسبت دارای شار نوری کمتر است.

در نورسنجی، (نام علمی: Luminous flux)، توان نوری یا میزان نور،معیاری است برای سنجش توان دریافت شده از نور. شار نوری را نباید با شار تابشی که معیاری برای سنجش توان کل نور گسیل‌شده‌است اشتباه گرفت زیرا شار نوری به گونه‌ای تعریف شده تا بازتاب‌دهندهٔ حساسیت متغیر چشم انسان به طول موج‌های مختلف نور باشد.

منبع: گروه روشنایی نور و هنر

گروه روشنایی آرند

دمای رنگ نور

زمانی که خروجی منبع نور، نور سفید و طیف های مرتبط با آن است.

 بر حسب کلوین بیان می شود.زمانی که به جسم سیاه (جسم سیاه عنصری است مانند پلاتین که هیچ نوری منعکس نمی کند و کل نوری که به آن تابیده شود را جذب می کند) حرارت داده می شود و دمای آن افزایش می یابد کم کم جسم شروع به تابش نور می کند.

 ساطع شده از سمت جسم سیاه از رنگهای گرم شروع می شود (نور متمایل به رنگهای قرمز)و هرچه دمای جسم افزایش پیدا کند رنگ نور ساطع شده به سمت نورهای سرد (نورمتمایل به رنگهای آبی) می رود.

به این ترتیب متناسب با یک دما برحسب کلوین قرار می گیرد و دلیل بیان دمای رنگ نور بر حسب کلوین همین موضوع است.

به عنوان مثال وقتی بیان می شود که دمای  یک لامپ LED 3000 کلوین است این بدین معنا است که اگر جسم سیاه را تا ۳۰۰۰ کلوین گرم کنیم نور ساطع شده از آن به رنگ نور لامپ فلورسنت مورد نظر خواهد بود.

برای ملموس تر شدن دمای رنگ نور، اصطلاحات خاصی برای بیان محدوه های آن به کار می رود.

در یک تقسیم بندی کلی می توان سه محدوده اصلی برای آن سفید بیان نمود:

سفید گرم (Warm White) برای محدوده  کمتر از ۴۰۰۰ کلوین، سفید طبیعی (Natural White) برای  بین ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ کلوین و سفید سرد (Cool White) برای شاخص نمود رنگ بالاتر از ۵۰۰۰ کلوین.

گروه روشنایی آرند

منبع: گروه روشنایی نور و هنر

 خیرگی نور  (Glare):

خیرگی یک عامل مزاحم و آزار دهنده در روشنایی است که باعث محدود شدن حوزه دید و ایجاد خستگی برای افراد می شود و در نتیجه باید تا حد ممکن محدود شود. به طور کلی عوامل که باعث خیرگی می شوند عبارتند از:

 استفاده از چراغ نامناسب

 قرارگیری چراغ یا پنجره در موقعیت نا مناسب نسبت به ناظر

 ضریب انعکاس بالای سطوح مختلف

خیرگی به دو دسته اصلی  مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود که در تصویر زیر قابل مشاهده هستند.

از آنجا که طبق استاندارد خیرگی باید کاهش یابد.

برای اندازه گیری و محدود کردن آن مثلا در فضاهای داخلی از روش UGR استفاده می شود.برای محدود کردن خیرگی در فضاهای خارجی نیز روش TI مورد استفاده قرار می گیرد.

یکنواختی روشنایی UGR

در محاسبات روشنایی فضاهای آموزشی و اداری باید به تمام عوامل برای طراحی یک سیستم روشنایی توجه نمود و فقط توجه به برخی از فاکتورها نمی تواند هدف کلی سیستم را برآورده سازد.  برای فضاهای اداری یک عامل مهم یکنواختی روشنایی است، که براساس استاندارد EN 12464 طبق فرمول مشخصی تعیین می گردد.

یکنواختی روشنایی در واقع میزان خیرگی که از سیستم روشنایی احساس می شود.

 و طبق فرمول از دو عامل  چراغ ها و RF دیوار و سقف محاسبه می گردد ( فرمول در تصویر فوق مشخص شده است) :

به طور مثال برای برخی از فضاها این میزان از مقادیر مشخص شده نباید تجاوز کند :

برای محاسبات فنی  ۱۶>

برای خواندن، نوشتن، آموزش، کار با کامپیوتر ۱۹>

کارگاه صنعتی کوچک  ۲۲>

کارگاه صنعتی بزرگ  ۲۵>

راهروها و سالن انتظارها  ۲۸>

منبع: گروه روشنایی نور و هنر

آرند

 Lux شدت روشنایی

واحد اندازه گیری  Illuminance در دستگاه متریک است. و در واقع مقدار نور واقع در صفحه ای متر مربعی است که  به طور یک نواخت شار نوری یک لومن بر آن بتابد. در واقع  76/10  لوکس مساوی با یک Foot candle است.

یک لوکس مساوی با 09/0 Foot candle است. و یک دلوکس مساوی ده لوکس است

1- 76/10 لوکس= 1 Foot candle
2- 1 لوکس= 09/0 Foot candle
3- 1 دلوکس= 10 لوکس

چگالی سطحی شار نوری تابیده به یک سطح را شدت روشنایی می نامند که بر حسب لوکس سنجیده می شود.

این پیشنهادات بر اساس دقت پیچیدگی کارهایی که باید انجام شود، ارائه می گردد.
به عنوان مثال برای کارهای ساده ای مانند راه رفتن در راهرو شدت روشنایی مورد نیاز 120 لوکس و در مورد کارهایی مانند مونتاژ ماشین ها و ابزار بسیار ریز که میزان دید انسان اهمیت زیادی دارد، شدت روشنایی بالا در حدود 1000 لوکس مورد نیاز است.
لوکس : واحد شدت روشنائی را به لوکس نشان میدهند و یک لوکس واحد روشنائی تولید شده از فلوی نور یکنواخت یک شمع در سطح یک متر مربع است .
شدت روشنائی در بعضی از محلهای آشنا
سطح خیابان 30 لوکس
اتاق نشیمن 100 لوکس
اتاق کار 300 لوکس
سطح زمین در خورشید زمستان 10000 لوکس
سطح زمین در خورشید تابستان 100000 لوکس

بنابراین به زبان ساده‌تر شار نوری میزان نوری است كه از لامپ خارج می‌شود و شدت روشنایی، آن میزان از نور است كه پس از منتشر شدن توسط لامپ و بازتاب‌های مختلف در نهایت به سطح می‌رسد.
جداولی وجود دارد كه توسط موسسات استاندارد تدوین گردیده و شدت روشنایی مورد نیاز در هر محلی توسط این جداول تعیین می‌گردد. باید خاطر نشان ساخت این استانداردها اغلب نمی‌توانند به صورت جهانی مورد استفاده قرار گیرند چرا كه نور و روشنایی تا حد زیادی به ویژگی‌های فرهنگی و علایق مردم ارتباط دارد.

منبع : پارس شهاب

ده قدم راهنما درنور و نورپردازی رستوران ها و کافی شاپ ها

۱.توجه به ایده ایجاد نورپردازی همزمان با طراحی داخلی  
۲.شناسایی گروه هدف (مخاطبان اصلی) و توقعات آنها از فضا
۳.ایجاد حس مکان متناسب با نوع رستوران با شدت روشنایی و مدل نورپردازی (آرامش، سرزندگی، سرگرمی و..)
۴.طراحی منعطف با توجه به زمان استفاده در طول روز(صبحانه،‌ناهار، شام) و حتی فصول (برای مثال در فصول سرد رنگ های گرم تر آرامبخش تر هستند)
۵.از لایه های مختلف نور استفاده کنید:
📍نور عمومی: نور غیرمستقیم با تابش به دیوارها و سقف پیشنهاد میشود. بدین ترتیب سقف بلندتر و دیوارها بزرگتر دیده شده و خیرگی آزاردهنده کاهش می یابد.📍نور وظیفه ای: برای تامین نور برای خواندن منو روی میزغذا و یا بر روی میز پذیرش، در آشپزخانه
📍نورتاکیدی: تاکید کننده بر معماری بنا و عناصر دکوراتیو موجود
۶.پیداکردن ساده مسیرها با نور کافی در آنها و نیز قرار دادن نقاط کانونی(پیشنهاد: تفاوت بین نور عمومی و تاکیدی =متداول ترین۱ به ۵)
۷.توجه به مساحت فضا وتاکید بر بخش بندی های فضایی با نور
۸.رنگ واقعی غذا و نوشیدنی را با منابع نور با نمود رنگ حداقل ۸۰ و پیشنهادی بالای۹۰ تامین کنید
۹.آسایش مشتری ها را درنظر بگیرید( خواندن راحت منو، کنترل خیرگی مستقیم منابع نور و بازتابهای آزاردهنده سطوح براق)
۱۰.با نورپردازی خلاقانه یک تجربه فضایی منحصربه فرد برای مشتریان خود ایجاد کنید.

 با توجه به طراحی چراغ های مجموعه آرند میتوان از گروه چراغ های خطی، هلیا، و … در نورپردازی رستوران و کافی شاپ ها استفاده نمود.

منبع: Light.Life.Academy.g